کناب فیض خطبه ۲۲۷

امیرالمومنین صلوات الله علیه بعد از توحید نظری، توحید عملی را ، در یکی از افعال خدا بما نشان داد در موجود ریزی بنام مورچه، که خود گواهی میدهد بر وجود خدا‌.  و جمله کوتاه و بسیا مهم فرمود اگر در قدرت و نعمت خدا  تفکر کنید به راه حق  باز می گردید و قیامت ترس میشوبد. و بعد از  شاهد مثال مورچه می فرماید.

🔷و مَا الجلیلُ واللطیف ، والتَقلیلُ و الخَفیف، والقَویُّ و الضعیف ، فی خلیِهِ اِلا سواءُُ
خدا همانطور که مورچه لطیف افرید ،حیوان بزرگ مانند شیر دریایی که پمپاژ  خون قلب آن سه تن وزن دارد.[حیوان جلیل] 
حیوان سنگین و سبک ، قوی وضعیف ، خلق انها برای خدا یکسان است.

انسان چون با ابزار کار می کند ، کاری برای او اسان و کاری بسیار سخت است ، اما خدا با اراده کار می کند هیچ سختی ندارد.
اکنون با تصور اینکه کره زمین را از جا بکنید، یا لیوان ابی را بردارید ، سخت نیست و هیچ تفاوتی ندارد ، چون ذهن، اراده است. و در اراده وزن ، کوچک و بزرگی مهم نیست. 

 🔷و کذالک السماءُ و الهواء 
این سیستم پیچیده و دقیق مختص به مورچه نیست.یک قاعدهٔ کلی ست .
توحید را می توان از طرف مخلوقات وبا نگاه کردن به  صحرا و دریا و آسمان بدست آورد.

یک مورد آن آسمان پهناور و عحیبی که با پیشرفت علم ، انسان هنوز هیچ نمی داند.
کهکشانی که با یک ملیون سال نوری از ما دور است کشف شده اما اطلاعاتی آنچنانی در مورد آن ندارند.

از آسمان پایین تر « والهواء» اکسیژن است که در فضای دور تا دور کرهٔ زمین را طوری محافظت کرده که اکسیژن به بیرون درز پیدا نکند.
 همین هوایی که پیوسته استنشاق می کنید ،حتی در لحظه خواب تنفس استفاده می شود. در لحظه تحرک که میزان اکسیژن بیشتری نیاز است تا سلولها فعال باشند.
دستگاه و سیستم بدن طوری تعبیه شده که سوخت رسانی راحتر انجام بگیرد. دیدن اینها توحید است ،برهان فلسفی نمی خواهد.

🔷و الرِّیاحُ و الماءُ
نگاه کنید به بادها ، که اصل پیدایش باد از اختلاف دما ، یک پدیده ی عجیبی قرار داده ،
باد را ما مسخر کردیم به حرکت ابرها و فشردن ،  بارور شدن ، باریدن ،  همه با حرکتهای باد صورت می گیرد.

باد ماموریت دارد از کجا بوزد تا به کجا!!
با چه سرعتی بوزد!
نسیم صبگاهی باشد یا طوفان !
همه را خدا برای او مشخص کرده است !

《اللهُ الذی یُرسلُُ الریاحَ فتُثیرُ سحاباً فیَبسُطُهُ فی السماءِ و یَجعَلُهُ کسَفاً فَتَرَی الوَدقَ یَخرُجُ مِن خِلالِه  روم  – ۴۸ 》
خدایی که بادها را می فرستد ،حرکت میدهد ابر ها را ، در آسمان منبسط میکند هر کجا که بخواهد متفرق می کند. انگاه می بینی باران را  که خارج می شود از خلال ابرها وبه هر زمینی که بخواهد میرسد.

«والماءُ »این آب  باران را وسیله حیات موجودات قرار دادیم 《و جعَلنا مِنَ الماءِ کلَّ شیءٕ حَیّ  انبیاء – ۳۰ 》 شما در مورد همین آب بیندیشید و نگاه کنید توحید شما درست می شود.

🔷فانظُر الی الشمس و القمر 
به جزئیات آسمان اشاره میکند
ذیل آسمان ،شمس و قمر که یکی از مخلوقات است دانشمندان کشف کردند هرچه به هسته مرکزی خورشید نزدیکتر شویم حرارت گرمای آن بیشتر است 
هر لایه خورشید  از لایه قبلی داغتر است اما در لایه چهارم خورشید، نزدیک به هسته مرکزی یک لایه آن سرد است و حرارتی در آن وجود ندارد ، این هنوز ثابت نشده چگونه بین دولایه آتشین یک لایه سرد وجود دارد و سرمای آن از کجاست؟

🔷والنباتِ و الشجَر 
به گیاهان نگاه کنید چگونه رشد میکنند .
یک بذر خشک گندم که در آسیاب زیر سنگ سخت و سنگین ساییده می شود تا تبدیل به آرد شود تا انسانی که دندان هم دارد بتواند بخورد. این گندم خشک سخت در دل خاک جوانه ظریفی می زند ، مرده ای زنده می شود.

همان سیستم عجیب بکار رفته در مورچه در این دانه و بذر و درختان هم تعبیه شده 
سیستم عجیب درختان در کنار هم از یک آب ، خاک ، نور ، کود، مواد مصرفی ثابت استفاده می شود ولی محصولات آنها متفاوت با رنگ و طعم خاص ، که از عهده بشر خارج است. آیا دلیل خوبی نیست برای خدا شناسی!!!

🔷والماءِ والحَجَر 
سنگهای سخت چگونه بوجود می ایند 
چگونه بمرور تجزیه شده بخاک تبدیل می شوند .
تمام محصولات از خاک ، و خاک دسترنج سنگ است.خاکی که فرسوده و پودر شدهٔ سنگهاست.

🔷وَاختِلافِ هذَا اللَّیلِ و النَّهار 
نگاه کنید به این سیستم پیچیدهٔ شب و روز ،
شب برای آرامش ، روز برای تحرک و تلاش ، عامل حرکت ، شما به رفت و آمد نگاه کنید چگونه راس ساعت مشخص بدون وقفه عالم در حال چرخش ، شب میرود ، روز می آید.
《 ومِن ایاتهِ مَنامُکم باللیلِ و النهارِ وابْتِغاؤکُم مِن فضلِهِ  روم – ۲۳ 》
هر کدام نباشد زندگی مختل می شود.

در تابستان گرم رطوبت بطور طبیعی کمتر و خواب کمتر می شود،نظام آفرینش به گونه ای می چرخد که شبها کوتاهتر و نیاز  بشر به خواب کمتر است .

در زمستان بدلیل باران و  رطوبت هوا ، رطوبت بدن بیشتر ، نیاز به خواب هم بیشتر میشود.طولانی بودن  شب ، آن نیاز بدن را جبران میکند.
این رفت و آمد نشانه نیست ؟
این نظم پیچیدهٔ خداوند است!

🔷و تَفجُرِ هذِهِ البِحار 
جوشش و حرکت ، موج دریاها ، اصل پیدایش دریا و انفجار دریا اشاره می کند.
اینهمه آب از کجا آمده ؟
این اقیانوسهای عظیم ، این شکافها و دره های در دل آب ، موجهای سنگین آب، رفت و آمد آب ،همه نشان بر نظم دقیق و وجود خداوند است.

《و هو الذی سخرَ البحرَ لِتَاکلُوا  منهُ لَحماً طریاً و تَستَخرِجوا منهُ حِلیَةً تَلبَسونَها و تَریَ الفُلکَ مَواخِرَ فیهِ و لِتَبتَغوا مِن فضلهِ و لعلکم تشکرون  نحل  – ۱۵ 》
خدایی که مسخر کرد دریا را برای شما تا از أن گوشت تازه  ماهیان بخورید و از آن دریا زیور استخراج کنید و می بینید کشتیها چگونه دریا را میشکافند و حرکت میکنند تا شما فضل خدا را بدست آورید بلکه شکر گذار باشید.

🔷و کثرِتِ هذهِ الجِبال ،و طولِ هذهِ القِلال
و تعداد ابن کوهها و طول و درازای قله ها[قلال] در شگفتی افرینش انها تامل کنید.

🔷و تفَرّقُ هذهِ اللُغات 
آیا به لغات و کلمات توجه نمیکنید 
هر گروهی هر قومی با یک زبان خاص صحبت میکنند که بسیاری از آنها شناخته شده نیست ولی آنها در قالب الفاظ بکار می برند《 ومِن ایاتهِ خلْقُ السمواتِ والارضِ واخْتِلافُ السنَتِکم و اَلوانُکم  روم – ۲۳ 》
از آیات و نشانه خدا خلق آسمان و زمین ، تکثر و اختلاف زبانهای شماست .
ظرفیت عجیب زبانهای شما نشان است از اینکه من هستم.
زبانهای مختلف پیچیدگی هایی دارد که می تواند شما را خدا شناس کند.

🔷 فویلٌ لِمن انکرَ المقدِر 
وای بر کسانی که با این آیات روشن  تقدیر کننده را انکار میکنند. برای این مجموعه عالم هستی چه کسی مقدرات معلوم کرده ؟ 
چه‌کسی حد وحدود را مشخص کرده ؟
خورشید اینگونه نور افشانی کند ! 
ستارگان اینگونه باشند! 
قمر آنگونه بچرخد ! 
زمین اینطور باشد!
نه تنها اصل مقُدر بلکه مدبر این سیستم پیچیدهٔ عالم هم هست 

🔷و جحدَ المدَبر
وای بر کسانی که نسبت به مدبر جحود داشته باشند.

🔷 زعموا اَنهم کالنباتِ ما لهُم زارع
کسانیکه به لجاجت با خدا بر می خیزند فکر میکنند همه چیز در عالم  مانند گیاه  بیابانی خود رو هستند و زارع ندارند؟ 
در حالیکه از جهت دید عقلی و درست ، همان گیاه بیابانی بوجود آمده را ،خدا امر کرده باد بوزد، دانه را سطح زمین پراکنده کند.
باران امر کرده ببارد تا بذر در دل زمین فرو رود.به خاک فرموده دانه را محکم در آغوش بگیرد.به خورشید فرمان تابش داد تا جوانه بزند.
آن گیاه خود رو هم فعل و خلق خداست 
ولی انسان فکر میکند خودکار روییده .
“زعموا اَنَهم ما لهُ زارع “

🔷 ولا لاختلافِ صُوَرهِم صانع  
در نظام خلقت عالم، هیچ چیز تصادفی ، یکباره ، شانسی ،و جود ندارد. طبق نظم و تدبیر است.طبق علت و معلول است.
اینگونه رفتار کنید لاجرم اینگونه می شود.واین “باید اینگونه بودن ” را خدا قرار داده است.

🔷ولم یَلجَاوُا اِلی حُجَهِِ فیما اَدَّعُوا 
پناه نمی برند به یک دلیل قانع کننده ای که بر آن ادعا دارند.
مگر عالم اتفاقی و تصادفی خلق شده ، که هبچ حجتی بر ادعا و انکار خود ندارند.

🔷ولا تحقیقِِ اَوَعُوا 
هیچ حقانیتی ندارند بر آنچه که در محفوظات خود حفظ کرده اند.[اَوعَوا]  سخن انها طبق حرف صحیح ، دلیل و حجت نیست.بی دلیل انکار می کنند و طبق طبیعت می دانند.

🔷هل یکونُ بناءٌ مِن غیرِ بان
استدلال مهم حضرت  در نفی بی خدایی عده ای بر اینست:
آیا می شود یک بنای شکیل با یک معماری پیچیده با یک مهندسی و نقشه های عجیب و لوازم هوشمند بدون بانی و سازنده باشد ؟
 
اندیشه این افراد  کشیده می شودبسمت ،
عجب نقشه ای ، عجب طراحی ،عجب شرکتی ،و….
آیا بنای عظیم خلقت ،یک گوشهٔ کوچک آن زمین است و خورشید است ،بانی ، سازنده ، و خالق نداشته باشد.
اصلا ممکن نیست!!

ساختن که هیچ ، محال عقلی ست ، و حتما سازنده دارد.
در ویرانی و خراب شدن هم علتی دارد .
در تخریب هم مهندسی و طراحی ، فکری ، پشت آن قرار دارد 

🔷او جنایةٌ مِن غیرِ جانٕ
هر ویرانی علتی دارد، طوفان ، رعد ، سیل ، زلزله ، دست انسان ، همه نشانه ها گواهی می دهد که خدایی در عالم هست و انکار کننده آن خود نمی فهمد  عالم نظم دارد و هر نظمی ناظم دارد و این برهان نظم است .

🔷و اِن شِئتَ قلتَ فی الجَرادهِ اذ خلَقَ  لها عَینَین حَمراوَین
تامل در قدرت و دیدن نعمت در همه ی موجودات ایه و نشانه است از جمله ملخ: 
اگر خواستید در مورد ملخ تفکر کنید، 
زمانی که خدا او را خلق کرد دو چشم قرمز[حمراوین] برای او قرار داد.

🔷و اَسرَجَ لها حَدَّقتُینِ قَمراوَین
و دو حدقه ی چشم مثل قمر نورانی قرار داد.

🔷و جَعلَ لهَا السَّمع الخَفیّ
برای ملخ گوش مخفی قرار داد . مانند مورچه که بعضی قائلند مورچه گوش ندارد ولی حضرت می فرماید گوش دارد شما نمی بینید داخل بدن زیر پوست قرار دارد.

🔷و لهِاَ الفَمَ السَّوِیَّ 
وبرای او دهانی متناسب [سویّ] با وجود او مناسب با غذایی که باب طبع خود می خورد، برای او قرار داد.
خدا هر موجودی را برای  نیازهای طبیعی  ابزار مناسب به او ارزانی داشته.
《ربنَا الذی اَعطی کلَ شئِِ خلقُهُ ثم هَدی طه – ۳۰ 》

🔷و جعَلَ لها الحِسَّ القَویّ 
ملخ از موجوداتی ست که حس بسیار قوی دارد.، خیلی چیزها را می فهمد و همه را با احساس خود می فهمد.

🔷و نابَینِ بهِما تَقرِض ، و مِنجَلَینِ باِما تَقبِض
خدا دو دندان [نابین] داد  که شاخه و خوشه را می چیند.[تقرِض] 
دو دست داد بشکل داس [منجلین]خوشه را می گیرد و با دندان قطع می کند.

🔷یَرهَبُهَا الزُّراعُ فی زَرعِهِم 
تمام کشاورزان از دست ملخ هراس دارند، مبادا به محصول و زراعت انها حمله کند.

🔷ولا یَستطیعونَ ذَبَّها ولو اَجلَبُوا بجمعِهِم 
تمام کشاورزان عالم جمع شوندتا با ملخ مقابله کنند ممکن نیست که بتوانند.
امروزه با سمپاشی پیشرفته  نمیشود جلوی آنها را گرفت. و اگر حمله کند کار را تمام می کند. چون انسان مخیر است یا باید آنقدر سمپاشی کند که خود انسان هم درگیر شود ، تمام محصول از بین برود ، خاک آلوده شود، یا اینکه ملخ ها بخورند انچه را که می خواهند.  و عجیب اینکه دو برابر خود می خورد. 

✳️ درروایت مفضّل امده : 
《اُنظروا الیَ الجُراده ، اَلا تَری مَلِکِ المُلوکِ الارضَ لو جمُعُ لمُحلیِ البلاده  منَ الجَرادِ لم یَقدِر علی ذالک 》
به ملخ نگاه کنید بعضی اورا بزرگ می ببنند بخاطر آفتهای او، برخی او را کوچک می بینند بخاطر جثه ی کوچک او . اما اینرا بدانید اکر ملوکان سواره نظام و پیاده نظام خود را جمع کنند به مقابله با ملخ ، اصلا توانایی نابودی انها را نخواهند داشت.

《اَفلیسَ مِن دلائلِ علی قدرتِه》
ایا دلیل بر قدرت خدا نیست!!!
ضعیفترین موجود را بر قویترین می فرستد، اما برنده همان موجود ضعیف خواهد بود. خدا او را چنین خلق کرده است.

🔷حتی تَرِدَالحَرثَ فی نَزَواتِها ، و تَاکلُ منهُ شهواتِها 
هیچکس یارای مقابله ندارد تا اینکه پرش وار [نَزَوات] وارد بر کشتزار میشود.
ملخ  هم پرواز دارد هم پرش ، با این پرش کوتاه کسی حریف او نیست. آنقدر میخورد تا اشتهای او [شهوات] بر آورده و راضی شود.

🔷و خلقُها کلُهُ لا یکونُ اِصبَعَاً مُستَدّقَّه  
خلق کرد خدا او را در حالیکه طول و عرض و ارتفاع او باندازه ی یک بند انگشت نازک[مُستدَقه] با چند گرم وزن اما با آسیب بسیار زیاد آفرید.

ملخ همیشه بلا نیست ، مامور خداست، خدا امر می کند مظهر رحمت باشد  یا مامور پاکسازی و نابودی باغی باشد.
ملخ از خود سمی منتشر می کند که تمام آفات درخت را از بین میبرد.او سرباز خداست.میتواند مظهر رحمت باشد.

✳️ روزی ملخی پیش پای پیامبر بر زمین افتاد فرمود: می دانید روی بال ملخ چه نوشته شده. 《نحنُ جُندُ اللهِ الاکبر》ما سربازان بزرگ خداییم ، انچه از ما خواسته اجرا می کنیم.

✳️مرحوم مجلسی در بحار ج۶۲  ، ص۹۴ اورده : عبد الله بن عباس نقل می کند. شنیدم بر باد ملخ نوشته شده
《اِنی انَا الله لا اله اِلّا اَنَا ، الجَرادَ جندُُ مِن جُندی ، اَسلِطُهُ علی مَن شاء….》
من خدایی هستم که جز من خدایی و شریکی نیست و ملخ لشکر و سپاه من است ، بر هر کس بخواهم ملخ را بر او مسلط می کنم.
خدا به او امر می کند از باغی سالم عبور میکند به باغ کنار دستی صدمه میزند.بستگی به عمل انسان دارد.
شانس و تصادف نیست حساب و کتابی داردکه کسی نمیداند.

🔷فتبارکَ الذی یسجدُ لهُ مَن فی السمواتِ والارضذ طَوعاً و کَرهاً
مبارک نام خدایی ست  که برای او در حال سجده هستند ، هر انچه که در اسمان و زمینند ، چه با اختیار و چه بااکراه ، 
چه در خوشی ، یا ناخوشی و بی رضایت. ولی عالم در محضر خدا بسجده هستند.

🔷یُعَفِرُ لهُ خدّاً و وجهاً ، و یُلقِی بالطاعهِ الیه سِلماً و ضَعفا
گاه پیشانی خاکمال [یَعفِر] میکنند و گاهی صورت [خدّ]را به سجده میزنند.
تمام عالم به اطاعت گردن نهادند انوقتی که سالمند و چه  وقتی که دچار بیماری و ضعفند. فقط انسان است که قد علم می کند و در مقابل می ایستد. و روزی می فهمد که دیر است. در ظهور آثار مرگ متوجه میشود.

✅  از آداب سجده گاهی پیشانی و گاه دو طرف صورت  ، گونه ها بخاک بیفتد نهایت ذلت بنده در پیشگاه خدا ست. 

🔷و یُعطی لهُ القیادَ رَهبَهََ و خَوفاً
زمام اختیار خود را[قیاد] به خدا عطا کردند زمانی که [رهبه] ترسی که همراه با خود نگهداری باشد و ترس بروز نکند ، و چه در زمانی که [خوف ] دارند.  ترسی که علائم ترس آشکار میشود.
(( فرمود؛ عالم اینگونه است شما هم باید اینگونه باشید. ))

🔷فالطّیرُ مُسَخَرهُُ لاَمرِه 
تمام پرندگان در تسخیر قدرت خدا هستند.

🔷اَحصی عددَ الرِّیشِ منها و النفَس
خداوند عدد پرها [ریش]  و تعداد نفسهای انها را میداند.
چه تعداد پرنده ، با اصناف و گونه های مختلف  هر کدام چند پر دارند!! نفس زدن انها از روی ترس است یا شوق ، برای فرار است یا رسیدن به طعمه ،  علم خدا فقط کلیات نیست از تمام جزئیات با خبر است.
 
🔷و اَرسی قَوائِمِها علَی النَّدی والیَبَس 
خدا پاهای پرندگان را [قوائم] ثابت و پابر جا کرد. پای پرنده ای که دریایی و در رطوبت [ندی]  است .و پای پرنده ای که در خشکی متناسب با کویر  برای او پا قرار داد.

🔷و قدّرَ اَقواتَها  
رزق و قوت انها را تضمین کرده .
هر کدام چقدر روزی ، و در کجا روزی بگیرد،  رزق انها از قبل تدارک شده.

🔷و اُحصی اَجناسَها
شمارش  تمام اجناس پرندگان را دارد.
جنس عقاب ، جنس کبوتر، و هر کدام از اجناس ، اصناف مختلفی دارند. چندین نوع کبوتر  دارند . کجا هستند ، چند پر دارند ، چه و کجا میخورند ، چند نفس میزنند ، کی میمیرند. همه در علم خدا هست.

🔷فهذا غُرابُُ ، و هذا عقابُ، و هذا نَمتمُُ ، و هذا نَعامُ 
اگر تفکر در قدرت ، و دیدن نعمت خدا باشد در هر کدام از موجودات بنگرید به راه راست بر می گردید. نمونه : این کلاغ است [غراب]و این عقاب و کبوتر  و این شتر مرغ [نعام]

چه آیت بزرگی ، چه عظمتی ، و چه خلقتی !!
عجائب خلقت انها در چیست!!
در باب کبوتر بازی در روایت نهی شده ، سرانجام دچار فقر میشود. اما به نگهداری کبوتر توصیه شده ، باعث آرامش است و حفظ از اذیت جنیان می کند.

و شتر مرغ در کتاب  الحیوان امده مجموع ده حیوان شتر مرع است ، سر ، پا ،  دم ، هر کدام شبیه حیوانی  ست.

✳️ روایت در جریان معراج پیامبر ، خدا فرمود: 《 یا احمدمثَلُ النفس کمَثلِ نَعامَه تآکلُ الکثیر ، فاذا احتمَلَ علیها ثقیل》
نفس انسان مانند شتر مرع است زیاد میخورد بار کمتر متحمل میشود.بار برای او سنگینی می کند.  اشتهای نفس زیاد است.اما
بار نفس ، عبادت ، معنویت اخلاص است ، بر او حمل شود  سر باز میزند اظهار سنگینی می کند

🔷دَعا کلَّ طائِرِِ بِاسمِهِ ، و کَفَلَ  لهُ برِزیِهِ 
هر پرنده ای را به اسم صدا کرد. با ان اسم و نشان شناخته میشود. و هر کدام پرونده ی رزق جدا گانه دارند.

🔷و اَنشَاَ السَّحاب الثِقالَ  فاَهطَل دِیمَها،عَدَّدَ قَسمَها
خداوند ابرهای سنگین باران زا را ایجاد کرد. باران درشت نافع بدون سیل[دِیمها] و پی در پی باریدن [اهطل] خدا امر کرد کجا ببارد ، چقدر ببارد، نافع باشد یا زیانبار ، کجا باران رحمت باشد و کجا به سیل تبدیل شود.
ابر هم سرباز خداست و دستور می گیرد.

🔷قبلَ الارضَ بعد جُفُوفِها 
باران زمین را مرطوب و تر کرد، بعد از خشک بودن [جُفون]زمین.

🔷و اَخرَجَ نبتَها بعدَ جُدُوبِها 
و گیاهان را بعد از خشکی طولانی خارج کرد.
 
با این تفاسیر امیرالمومنین بشر را  در قدرت خدا متحیر و سرگردان کرد. با موجوداتی که هر روز با آنها در ارتباطیم. 
مورچه ای اگر کنار شهد انجیر باشد انرا آفت زده میدانیم و با اکراه رد می کنیم اما همان انجیر حیات خود را مرهون همان مورچه است.

اگر مورچه نباشدارتباطی بین راههای زیر زمینی نیست.، ریشه درختان خشک میشود، هوا نفوذ نمیکند،  ریشه برای رشد جا ندارد. آب پایین نمیرود.  این نعمت به ظاهر کوچک چه منفعت و عظمتی دارد!!!

اللهم حققنا بحقایق الایمان