💠وَ قَالَ علیه‌السلام مَا عَالَ مَنِ اِقْتَصَدَ
جمله کوتاه ولی کاربردی در متن زندگی تک تک ما این جمله کاربردیست و قابل استفاده است 
حضرت علی علیه السلام فرمود 
گرفتارو محتاج نشد دست پیش دیگران دراز نشد کسی که میانه روی کرد[ اِقْتَصَدَ]  (ما در زبان عامیانه اقتصاد را به معنای علم پول در آوردن و خرج کردن ولی در لسان روایات اقتصاد به معنای میانه روی مخصوصا در امور مالی است )
کس که میانه رو هست محتاج و گرفتار نخواهد شد .

♻️این حکمت را در چند بخش انشاءالله توضیح خواهیم داد .
۱. همیشه عامل فقر،  نداشتن نیست.  بلکه در بسیاری از موارد بد مصرف کردن است که به فقر منجر میشود. 
انسان باید دخل و خرجش را با هم هماهنگ کند و از هزینه های زائد و غیر ضروری جلوگیری کند تا دچار فقر نشود. 
 《 و َالَّذِینَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَلَمْ یَقْتُرُوا وَکَانَ بَیْنَ ذَٰلِکَ قَوَامًا؛ فرقان – ۶۷》 
 عباد الرحمن کسانی هستند،که هرگاه انفاق کنند،نه اسراف می‌نمایند و نه سخت‌گیری؛ بلکه در میان این دو، حدّ اعتدالی دارند.‌

♻️افرادی  که نه اسراف دارند، نه بخل که این حالت اعتدال و قوام است. 
قوام یک خانه ،قوام یک جامعه به این است که دخل و خرج بایکدیگر تناسب داشته باشد. 
به اینست که انسان نیاز هایی که اولویت بیشتری دارد وحیاتی تر را  برطرف کند. اگر ما مستقیم رفتیم سر اولویت چندم معلوم است که برای اولویت ضروری زندگی گیر خواهیم کرد.
《 وَ لَا تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِکَ وَلَا تَبْسُطْهَا کُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا ؛ اسری – ۲۹》 
هرگز دست خود را بر گردنت زنجیر مکن، و ترک انفاق و بخشش منما و بیش از حدّ نیز دست خود را مگشای، تا مورد سرزنش قرار گیری و از کار فرومانی!

❌ اگر کسی دو حالت را رعایت نکرد، اسراف یا بخل کرد حسرت و ملامت همیشه دامن گیرش خواهد بود.
 زندگی باید آرامش و رفاه داشته باشد و باید بچرخد و همه ی آن بخل و نداری نیست ولی از آن طرف امور زائد زندگی را باید حذف کرد.

💮در غرر الحکم امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: 
 مَنْ صَحِبَ الاِقْتِصادَ دامَتْ صُحْبَةُ الْغِنى لَهُ وَجَبَرَ الاِقْتِصادُ فَقْرَهُ وَخَلَلَهُ 
کسى که همنشین میانه روى باشد غنا و بى نیازى پیوسته همنشین او خواهد بود و اقتصاد، فقر او را جبران و مشکلات او را برطرف مى سازد.
 چون همیشه معتدل رفتار کرده، به حد نیاز و به حد کفاف، همیشه اولویت ها را در نظر گرفته و اگر کسی حد اعتدال را از دست داد حتما دچار مشکل و گرفتاری میشود.

💮امام صادق علیه السلام فرمود : ضَمِنْتُ لِمَنْ اِقْتَصَدَ أنْ لا یَفْتَقِرُ
من ضمانت مى کنم کسى که میانه روى پیشه کند هیچ گاه فقیر نشود.

💮 امیرالمومنین در غررالحکم فرمود:
 غَایَةُ اَلاِقْتِصَادِ اَلْقَنَاعَةُ 
نتیجه میانه روی قناعت است. 
کسی که مدام حالت میانه روی و قناعت را داشت به اقتصاد می‌رسد چون به اولویت ها و به امور مهم پرداخته، از حواشی و زوائد از چشم و هم چشمی دور شد ناخودآگاه به قناعت می رسد . 
قناعت از صفات برجسته است 

💮 در غرر الحکم فرمود : 
اَلاِقْتِصَادُ نِصْفُ اَلْمَؤُنَةِ 
میانه‌روى نصفى از اسباب مخارج است.
میانه روی و دوری از افراط و تفریط نه تنها در مسائل مالی،  بلکه در جمیع امور زندگی لازم است و هر جا اعتدال و اقتصاد کنار رفت،  زندگی به بن بست میخورد: 

❌یکی از این  ویژگی های منفی  که سوپر مارکت و هایپر مارکت و فروشگاه های بزرگ دارد اینکه همه چیز در اختیار   است. لوازمی میخرید که لازم نبود. با دیدن یک حس نیاز کاذب دست می‌دهد اگر انسان اکتفا کند به موارد لازم نصف خرج های زندگیش اصلاح می‌شود. 
.

♻️امیرالمومنین در وصیت به فرزند خود امام مجتبی توصیه می کند 
در عمل و در جمیع امور زندگی میانه رو باش از این کلام حضرت استفاده می‌کنیم که میانه روی فقط در مسائل اقتصادی نیست همه ی زندگی انسان باید میانه روی و دوری از افراط و تفریط باشد که افراطی و تفریطی به هلاکت میرسند .
این حالت افراط و تفریط چه در عبادات چه در عمل چه در اخلاق ،همه ی موارد جز اعتدال و اقتصادی است که امیرالمومنین فرمود 

📗مرحوم «کلینى» در کتاب کافى بابى تحت عنوان اقتصاد در عبادت آورده که نخستین حدیث آن از رسول خدا است: 
إنَّ هذا الدّینُ مَتِینٌ فَاَوْغِلُوا فیهِ بِرِفْق
این آئین حساب شده و متین است. در این مسیر با مدارا حرکت کنید
 وَلا تُکَرِّهُوا عِبادَةَ اللهِ إلى عِبادِ اللهِ 
 و بندگان خدا را به عبادت زیاد مجبور نکنید
فَتَکُونُوا کَالرّاکِبِ الْمُنْبَتِّ الَّذی لا سَفَراً قَطَعَ وَلا ظَهْراً أبْقى 
 که همانند سوار وامانده اى مى شوید که نه به مقصد رسیده و نه حیوان را سالم گذارده است.

 نه خود طوری عبادت کنیم بی حساب و کتاب و افراطی نه دیگران را ترغیب کنیم عبادت باید بر مبنای واجبات باشد.
 حال اگر کسی خود خواست و تمایل داشت و به شرطی که بقیه امور زندگی ضرری نمیرساند عبادت کند.
 ولی اینکه تمام زندگی را تعطیل و بخواهی عابد باشی این نهی شده و در دین اسلام مورد قبول نیست .

♻️دومین صفت متقین،  ملازمت دائمی با میانه روی است: 
فَالْمُتَّقُونَ فِیهَا هُمْ أَهْلُ اَلْفَضَائِلِ مَنْطِقُهُمُ اَلصَّوَابُ وَ مَلْبَسُهُمُ اَلاِقْتِصَادُ
امیرالمؤمنین در خطبه متقین فرمود: صفت متقین چیست ؟
 ۱. انسان متقی زبانش را نگه می‌دارد 
۲. نه فقط در امور مالی شِعارانسان متقی میانه روی است بلکه اقتصاد ملازمه ی زندگیشون است نه فقط در امور مالی در تربیت فرزند درتلویزیون دیدن در اخلاق در جمیع امور زندگی اقتصاد دارند.
 میانه روی شرط است و اگر کسی ان را نداشت به تعبیر امیرالمؤمنین از زمره ی متقین خارج خواهد شد حتی در امور پزشکی و طبی .

♻️اقتصاد در خوراک: 
در کتاب وسائل الشیعه امده : 
 لاَ تَأْکُلْ مَا قَدْ عَرَفْتَ مَضَرَّتَهُ وَ لاَ تُؤْثِرْ هَوَاکَ عَلَى رَاحَةِ بَدَنِکَ وَ اَلْحِمْیَةُ هُوَ اَلاِقْتِصَادُ فِی کُلِّ شَیْءٍ  
اموری که یقین دارید اگر بخورید مریض و گرفتار میشوید، نباید بخورید وقتی به طبع شما نمی‌خورد نباید تناول کنید 
حضرت می‌فرماید در کل امور اقتصاد داشته باشید حتی در خوراک، عبادت ، مالی ، یک قاعده مندی باید وجود داشته باشد وقتی به جمیع امور میرسیم باید میانه روی باشد که این از صفت متقین است.

غفرالله لی و لکم الحمدلله رب العالمین