💠لاَ شَرَفَ أَعْلَى مِنَ اَلْإِسْلاَمِ وَ لاَ عِزَّ أَعَزُّ مِنَ اَلتَّقْوَى
هيچ شرفى، برتر از اسلام نيست و هيچ عزتى، فراتر از پرهيزگارى نيست.
💠وَ لاَ مَعْقِلَ أَحْسَنُ مِنَ اَلْوَرَعِ وَ لاَ شَفِيعَ أَنْجَحُ مِنَ اَلتَّوْبَةِ وَ لاَ كَنْزَ أَغْنَى مِنَ اَلْقَنَاعَةِ
و هيچ پناهگاهى، بهتر از پارسايى نيست و هيچ شفيعى، پيروزمندتر از توبه نيست و هيچ گنجى، توانگرتر از قناعت نيست .

✅حضرت در این حکمت در باب فضائل اخلاقی و احکام اسلامی نکات مهمی بیان فرمود‌:

👈اسلام دین شرافت است.

👈تقوا انسان را عزیز میکند.

👈بهترین پناهگاه، ورع و ترک شبهه‌ناک است.

بعد فرمود اگر کسی در این مراحل دچار خطا شده باید توبه کند.

✳️حضرت در مرحله‌ی بعدی، به  مسائل مالی اشاره فرمودند:

👈مرحله‌ی اول: مطلق قناعت

👈مرحله دوم: مصداق قناعت که اکتفا به به میزان نیاز است.

⏪در ادامه به شرح مرحله دوم میپردازیم:

💠وَ لَا مَالَ أَذْهَبُ لِلْفَاقَةِ مِنَ الرِّضَى بِالْقُوتِ
و هيچ سرمايه اى براى از بين بردن فقر بهتر از رضایت به مقدار حاجت نمى باشد. 

❇️بى نيازى حقيقى در آن است كه انسان به ضروريات زندگى راضى باشد و درپى مال اندوزى و فراهم كردن اسباب و وسايل تجملاتى كه به يقين مورد نياز او نيست خود را به زحمت نيفكند كه اين نوعى فقر و آن نوعى غناست.

✅نداشتن فضیلت نیست، رضایت به آن فضیلت است:

 از تعبیر ” الرِّضَى بِالْقُوتِ” میفهمیم که صرفا کم داشتن، دلیل بر فضیلت اخلاقی نیست.

چه بسیار انسان های فقیر و مستمندی که به این حالت راضی نیستند یا در خوشبینانه ترین حالت با آن کنار آمده اند.

اگر کسی خواست به جایگاه فضائل اخلاقی برسد باید از این حالت خویش رضایت کامل داشته باشد . 

💠وَ مَنِ اقْتَصَرَ عَلَى بُلْغَةِ الْكَفَافِ فَقَدِ انْتَظَمَ الرَّاحَةَ
آنكسی كه به مقدار نياز اكتفا كند به مسیر آرامش برای او مهیا و آماده شده.
وَ تَبَوَّأَ خَفْضَ الدَّعَةِ
و آسایش برای همیشه بالش را روی سر او باز کرده است.
 

✅«تبوأ» به معناى سكنى دادن به قصد دوام و بقاست.

«خفض» معانى متعددى دارد ازجمله آسايش و فراخى زندگى و بال گشودن پرنده که نشانه از استقرار آن است.

«دعة» به معناى آسودگى .

«کفاف» به معنای  ما یَکُفَّ عن الغیر دست دراز نکردن به دیگران. دست به دهن برسد.

 ✳️راحتی در کثرت نیست، در کفاف است:

بیشتر مردم تلاش می کنند آسایش و راحتی خود را با به دست آوردن مال و کسب مقام و تجمل گرایی در زندگی فراهم سازند و هرگاه موفق نشوند آنها را به دست آورند، نگران می شوند و خود را بدبخت می دانند. این در حالی است که امور یادشده نه تنها موجب آسایش و راحتی انسان نمی شود، بلکه بیشتر عامل ایجاد ناراحتی و سلب آسایش است. درمقابل، قناعت و بی توجهی به امور مادی دنیا موجب آسایش و راحتی جسم و روح انسان است.

❇️ دوران حاضر، دوران کثرتها و ناآرامی ها:

اگر مقایسه ی ساده ای از دوران حاضر با دوران های گذشته ی نه چندان دور داشته باشیم، یکی از نکات مهم آرامش گذشته و بی قراری و نا آرامی و بی هم ریختگی در دوران حاضر است.

این بحث علت های متعددی میتواند داشته باشد ولی یکی از آن ها نیز تقویت روحیه ی تکاثر است.

اینکه همه ی ما به دنبال تجملات و دارایی افتاده ایم، مسابقه برای بهتر شدن زندگی مادی زیاد شده و در نتیجه اضطراب و بی قراری و آرامش نداشتن هم بیشتر شده است.

👈نکته:
نداشتن حد کفاف خودش بی قراری و اضطرار دارد؛ ولی زیاده خواهی نیز بی قراری و آرامش نداشتن می آورد.

✅دعا کنیم برای حد کفاف:

🔺پیامبر صلوات الله علیه میفرمایند:
اللّهُمّ ارزُقْ محمّدا و آلَ محمّدٍ و مَن أحَبَّ محمّدا و آلَ محمّدٍ ، العَفافَ و الكَفافَ
خدايا! به محمّد و خاندان محمّد و به كسى كه محمّد و خاندان او را دوست دارد ، خويشتندارى و روزى به قدر كفاف عطا فرما،
و ارزُقْ مَن أبغَضَ محمّدا و آلَ محمّدٍ المالَ و الوَلَدَ
و به هركه محمّد و آل محمّد را دشمن دارد مال _زیاد_ و فرزند _ناخلف_ روزى كن.
 
✳️صفت دوستان امیرالمومنین قناعت به کفاف است:
🔺حضرت در حکمت ۴۳ میفرماید:
يَرْحَمُ اللَّهُ خَبَّابَ بْنَ الْأَرَتِّ، فَلَقَدْ أَسْلَمَ رَاغِباً، وَ هَاجَرَ طَائِعاً، وَ قَنِعَ بِالْكَفَافِ، وَ رَضِيَ عَنِ اللَّهِ، وَ عَاشَ مُجَاهِداً.
خدا رحمت كند خباب بن الارت را او از روى رغبت اسلام آورد و براى اطاعت خداوند هجرت كرد، به زندگى ساده قناعت نمود، از خدا خشنود و در تمام دوران عمرش مجاهد بود.

 ✳️کفاف یعنی اعتماد به رزاقیت خدا:
🔺حضرت در حکمت ۲۷۳ فرمودند:
اعْلَمُوا عِلْماً يَقِيناً، أَنَّ اللَّهَ لَمْ يَجْعَلْ لِلْعَبْدِ -وَ إِنْ عَظُمَتْ حِيلَتُهُ وَ اشْتَدَّتْ طَلِبَتُهُ وَ قَوِيَتْ مَكِيدَتُهُ- أَكْثَرَ مِمَّا سُمِّيَ لَهُ فِي الذِّكْرِ الْحَكِيمِ
به يقين بدانيد خداوند براى بنده خود هر چند با سياست و سخت كوش و در طرح و نقشه نيرومند باشد، بيش از آنچه كه در علم الهى وعده فرمود، قرار نخواهد داد،
وَ لَمْ يَحُلْ بَيْنَ الْعَبْدِ فِي ضَعْفِهِ وَ قِلَّةِ حِيلَتِهِ وَ بَيْنَ أَنْ يَبْلُغَ مَا سُمِّيَ لَهُ فِي الذِّكْرِ الْحَكِيمِ
و ميان بنده، هر چند ناتوان و كم سياست باشد، و آنچه در تقدیرش براى او رقم زده حايلى نخواهد گذاشت.
وَ الْعَارِفُ لِهَذَا الْعَامِلُ بِهِ أَعْظَمُ النَّاسِ رَاحَةً فِي مَنْفَعَةٍ
هر كس اين حقيقت را بشناسد و به كار گيرد، از همه مردم آسوده تر است و سود بيشترى خواهد برد.
وَ التَّارِكُ لَهُ الشَّاكُّ فِيهِ أَعْظَمُ النَّاسِ شُغُلًا فِي مَضَرَّةٍ
و آن كه آن را واگذارد و در آن شك كند، از همه مردم گرفتارتر و زيانكارتر است.

✳️کفاف دعای خوبان:

🔺 ابن ابی الحدید میگوید:
وَ مِنْ دُعَاءِ بَعْضِ الصَّالِحِينَ:  «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ ذِلَّةَ نَفْسِي، وَ الزُّهْدَ فِيمَا جَاوَزَ الكِفَافَ»
و از دعای برخی از صالحان است: «خدایا! از تو خواهانم فروتنی نفس خود را، و بی‌رغبتی به آنچه فراتر از حد کفاف است»

❇️بی قراری های نداری را با توجه به معاد باید آرام کرد:

🔺ابن ابی الحدید روایت نقل میکند:
كَانَ أَبُو ذَرٍّ جَالِسًا بَيْنَ النَّاسِ، فَأَتَتْهُ امْرَأَةٌ، فَقَالَتْ: أَنْتَ جَالِسٌ بَيْنَ هَؤُلَاءِ؟ وَلَا وَاللهِ مَا عِنْدَنَا فِي البَيْتِ هَفَهٌ وَلَا سَفَهٌ – أَيْ: مَشْرُوبٌ وَلَا مَأْكُولٌ –
روزی ابوذر در میان مردم نشسته بود که زنی نزد او آمد و گفت:«تو در میان اینان نشسته‌ای؟ در حالی که به خدا سوگند در خانه‌مان نه نوشیدنی داریم و نه خوراکی!»
فَقَالَ: يَا هَذِهِ، إِنَّ بَيْنَ أَيْدِينَا عَقَبَةً كَؤُودًا،  لَا يَنْجُو مِنْهَا إِلَّا كُلُّ مُخِفٍّ، فَرَجَعَتْ وَهِيَ رَاضِيَةٌ
ابوذر پاسخ داد:  «ای زن! پیش روی ما گردنه‌ای سخت و دشوار است که تنها سبک‌باران از آن نجات می‌یابند.» پس زن در حالی که راضی بود بازگشت.

 ✍️هر گاه مقایسه کردن ها و نداری ها به مافشار آورد باید توجه کنیم که ما گردنه های سختی در پیش داریم، و آنجا هر چه سبک تر باشیم زودتر رد خواهیم شد.

👈نکته:
برخورداری مالی درجات مختلف دارد:

1⃣به یقین در همه ی مسائل بحث اعتدال مورد ملاحظه است. لذا نسخه ی همگانی و اولیه این است که انسان ها را به میانه روی دعوت کرد.

✍️ اینگونه نیست که شخص دچار حرص را بشود یکدفعه به مرحله کفاف رساند.

2⃣ مرحله ی دوم صرفه جویی است. یعنی کمی سخت گیرانه تر از حد اعتدال.

زیرا چه بسا افرادی چنان غرق در بریز و بپاش باشند که اعتدال آنها ، باز هم زیاده روی باشد.

3⃣مرحله ی سوم کم خواهی یا همان کفاف و قناعت به حداقل هاست. 

📚در غرر الحکم از امام علی علیه‌السلام روایت شده:
إذا رَغِبتَ في صَلاحِ نَفسِكَ فعلَيكَ بالاقتِصادِ و القُنوعِ و التَّقلُّلِ
اگر خواهان خودسازى هستى، بايد صرفه جويى و قناعت و كم خواهى را پيشه كنى.

 
⏪مسائل مالی در خود سازی تاثیر دارند:

کسی که زیاده خواه باشد، همه انرژی اش جای دیگری مصرف میشود و فرصت خود سازی ندارد.

ولی کسی که به کفاف قانع شد، فرصت برای حرکت دارد، دلبستگی به جایی ندارد.

🔻بخش دوم حکمت🔻

✅ سه صفت رذیله:

همه‌ی این حال خوش، راحتی، عزت و… برای مومنین واقعی به اسلام بود. کسانی که احکام شریعت را عملیاتی کنند.

ولی افراد مسلمانی که به احکام شریعت عمل نکنند و دلبستگی های مادی برای خود ایجاد کنند به سختی هایی دچار خواهند شد:

💠وَ  الرَّغْبَةُ مِفْتَاحُ النَّصَبِ
در حالى كه دنياپرستى كليد رنج و بلاست.
💠 وَ مَطِيَّةُ التَّعَبِ
و مَركب تعب وناراحتى است.

✅«رغبة» به معناى تمایل و دنياپرستى

«نَصَب» به معناى خستگى و درماندگى

«مطية» به معناى مركب است.
 

✅تمایل به دنیا شاه کلید باز شدن در مشکلات به روی انسان است:
اگر خواستید به سرعت در دل رنج ها و زحمت‌ها برید سوار مرکب دنیا طلبی بشوید.
همانگونه که سواره از پیاده زودتر میرسد؛ انسان دنیا طلب نیز پیشتر و بیشتر از دیگران با سختی گلاویز است.

❇️مشکل اصلی رغبت است:

انسان وقتی دلبستگی به دنیا پیدا کرد، همه هدفش دنیا میشود و حاضر است برای دنیا هر کاری بکند.

جان کندن برای دنیا، به خدمت دنیا در آمدن، جمع کردن و پول روی پول گذاشتن جز زحمت و سختی و رنج و از بین بردن عمر، نتیجه ای برای او نخواهد داشت.

 
❇️ عشق به دنیا، عشق یک طرفه است:
📚در غررالحکم روایت شده:
اِنَّکُم اِن رَغبَتُم فِی الدُّنیا اَفنَیتُم اَعمارَکُم فِیما لا تَبقُونَ لَهُ و لا یَبقی لَکُم
اگر به دنیا دل بندید عمر خود را در راه چیزی صرف کرده اید که نه شما برای آن می مانید و نه آن برای شما می ماند.

 ✳️ تمایل به دنیا حزن آور است:

🔺امام صادق علیه‌السلام میفرمایند:
الرَّغبَةُ في الدنيا تُورِثُ الغَمَّ و الحَزَنَ ، و الزُّهدُ في الدنيا راحَةُ القَلبِ و البَدَنِ
رغبت به دنيا، غم و اندوه به بار مى آورد و بى اعتنايى به دنيا، مايه آسايش تن و جان است.

 ✳️نباید انسان برای رسیدن به خواسته هایش به هر ذلتی تن دهد:

🔺در نامه ۳۱ نهج البلاغه آمده است:
وَ أَكْرِمْ نَفْسَكَ عَنْ كُلِّ دَنِيَّةٍ
نفس خويشتن را از گرايش به هر امر پستى گرامى دار و بزرگوارتر از آن باش که به پستى ها تن در دهى
وَ إِنْ سَاقَتْكَ إِلَى الرَّغَائِبِ
هرچند گرايش به پستى ها تو را به خواسته هايت برساند،
فَإِنَّكَ لَنْ تَعْتَاضَ بِمَا تَبْذُلُ مِنْ نَفْسِكَ عِوَضاً
زيرا تو هرگز نمى توانى در برابر آنچه از شخصيت خود در اين راه از دست مى دهى بهاى مناسبى به دست آورى.

 ✅ تور دنیا فقط مشتاقانش را صید میکند:

 📚غرر الحکم:
إِنَّ اَلدُّنْيَا كَالشَّبَكَةِ تَلْتَفُّ عَلَى مَنْ رَغِبَ فِيهَا
بدرستى که دنیا مانند شبکه اى است که هر کس به آن میل کند، دور تا دور او مى پیچد.(مانند تونل‌های کشی که برای بچه ها در شهربازی درست میکنند.)
وَ تَتَحَرَّزُ عَمَّنْ أَعْرَضَ عَنْهَا
و هر از آن دوری کند، کاری به او ندارد
فَلاَ تَمِلْ إِلَيْهَا بِقَلْبِكَ وَ لاَ تُقْبِلْ عَلَيْهَا بِوَجْهِكَ فَتُوقِعَكَ فِي شَبَكَتِهَا وَ تُلْقِيَكَ فِي هَلَكَتِهَا
پس دل خود را به دنیا متمایل نکن و روی خوش به آن نشان نده زیرا تو را در دام خود انداخته و هلاک مینماید.

👈نکته:
به دست آوردن دنیای تشریفاتی سخت است، نه دنیای قناعتی.

آنچه انسان را در زندگى به زحمت و رنج مى افكند دنياپرستى است وگرنه براى به دست آوردن يك زندگى ساده آميخته با قناعت، رنج و زحمت زيادى لازم نيست.

⏪حضرت بعد از عنوان کلیِ رغبت به دنیا، به سه رذیله ی مهم اخلاقی اشاره میفرماید:

💠وَ الْحِرْصُ وَ الْكِبْرُ وَ الْحَسَدُ دَوَاعٍ إِلَى التَّقَحُّمِ فِي الذُّنُوبِ
حرص و تكبر و حسد انگيزه هايى هستند براى فرو رفتن در گناهان.

 ❇️حرص و کبر و حسد هیچ نسبتی با مسلمانی واقعی ندارند؛ اینها از عوامل اصلی گناهکاری انسان هستند و در هر سه نیز رد پای “میل به دنیا” معلوم است.

حرص میل و انگیزه ی رسیدن به دنیاست.

تکبر به ثمره به دست آوردن دنیاست.

حسد نیز نتیجه نرسیدن به دنیا است.

✅سه گناهی که در طول تاریخ بشر پر تکراراند:

علامه شوشتری به تبع از روایات میفرماید سه گناه اول خلقت انسان، حرص و تکبر و حسد بود و همچنان نیز اینها ادامه دارند:
الحِرْصُ كَانَ دَاعِيَ آدَمَ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِلَى الشَّجَرَةِ المَنْهِيِّه
حرص و طمع، حضرت آدم (ع) را به سمت درخت ممنوعه کشاند.
وَالكِبْرُ كَانَ دَاعِيَ إِبْلِيسَ إِلَى تَرْكِ السُّجُودِ لِآدَمَ
و تکبر، ابلیس را به سرپیچی از سجده بر آدم (ع) واداشت.
وَالحَسَدُ كَانَ دَاعِيَ قَابِيلَ إِلَى قَتْلِ أَخِيهِ هَابِيلَ
و حسد، قابیل را به کشتن برادرش هابیل تحریک کرد.

❇️گناهانی به طول تاریخ بشریت:

🔺امام سجاد علیه‌السلام میفرماید:
فَأَوَّلُ مَا عُصِى اللَّهُ بِهِ الْكِبْرُ وَ هِى مَعْصِيةُ إِبْلِيسَ حِينَ أَبَى وَ اسْتَكْبَرَ وَ كَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ
نخستين چيزى كه با آن معصيت خدا شد تكبر بود و آن معصيت ابليس بود هنگامى كه از اطاعت فرمان خدا سر باز زد و تكبر كرد و از كافران شد.
 وَ الْحِرْصُ وَ هِى مَعْصِيةُ آدَمَ وَ حَوَّاءَ حِينَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُمَا فَكُلا مِنْ حَيثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونا مِنَ الظَّالِمِينَ فَأَخَذَا مَا لاَ حَاجَةَ بِهِمَا إِلَيهِ فَدَخَلَ ذَلِكَ عَلَى ذُرِّيتِهِمَا إِلَى يوْمِ الْقِيامَةِ.
سپس حرص بود و آن سرچشمه معصيت آدم و حوا شد. هنگامى كه خداوند عزّوجلّ به آن ها فرمود: از ميوه هاى بهشتى هرگونه مى خواهيد بخوريد ولى نزديك اين درخت ممنوع نشويد كه از ظالمان خواهيد شد. ولى آن ها چيزى را كه نياز به آن نداشتند برگرفتند و اين مشكلى براى ذريه آن ها تا روز قيامت ايجاد كرد.
وَ ذَلِكَ أَنَّ أَكْثَرَ مَا يطْلُبُ ابْنُ آدَمَ مَا لاَ حَاجَةَ بِهِ إِلَيهِ  
و ازاين رو بيشترين چيزى كه فرزندان آدم به دنبال آن هستند چيزى است كه به آن نيازى ندارند.
 ثُمَّ الْحَسَدُ وَ هِى مَعْصِيةُ ابْنِ آدَمَ حَيثُ حَسَدَ أَخَاهُ فَقَتَلَهُ
سپس حسد بود كه سرچشمه معصيت فرزند آدم _قابيل_ شد در آن جا كه به برادرش حسد ورزيد و او را به قتل رساند.

❇️سه گناهِ معصیت آفرین:

حرص، کبر و حسادت گناهانی هستند که خیلی زود انسان را به گناه می‌اندازند و انسان را در دریای گناه غرق میکند.

👈زیرا بر اثر حرص به دنیا انسان به ظلم کردن، دروغ گفتن، جنایت، ترس، بخل، و رذائل دیگر آلوده می‌شود.

👈کبر انسان را به بی انصافی، بی اعتنائی، خودخواهی و بی صبری می‌اندازد

👈 و حسادت، حسود را به ظلم، دروغ، حق کشی، و جنایات می افکند

✅انتقام از رذائل اخلاقی:

🔺 امیرالمومنین علی علیه السلام میفرمایند:
انتَقِمْ مِن حِرصِكَ بالقُنوعِ كما تَنتَقِمُ مِن عَدُوِّكَ بالقِصاصِ
از حرص خود با قناعت، انتقام بگير، همچنان كه از دشمنت با تقاصّ، انتقام مى گيرى.

✍️تنها جایی که توصیه به انتقام گیری شده است، انتقام از رذائل اخلاقی است.

💠وَ الشَّرُّ جَامِعُ مَسَاوِئِ الْعُيُوبِ
و شر و بدكارى، جامع تمام  عيب هاست.

✅حضرت در جمله ی پایانی میفرماید، شر مفهومی است که همه ی بدی ها را در خود جای داده است.

“شر” در این حکمت ضد “اسلام” است.

هیچ کدام از بدی ها و زشتی ها و گناهان؛ در دایره ی دین جای ندارند و خداوند از همه آنها نهی فرموده است.

همانگونه که “شر جامع تمام عیوب است” ؛ “اسلام جامع تمام خوبی هاست”

✍️ لذا اگر گاهی در در بین مومنین به اسلام زشتی و پلشتی میبینیم، آن مربوط به اعمال مسلمانی ماست نه احکام اسلام.

اسلام به ذات خود ندارد عیبی / هر عیب که هست از مسلمانی ماست.

👈نکته:
🔻حضرت در حکمت ۳۷۸ میفرماید:
الْبُخْلُ جَامِعٌ لِمَسَاوِئِ الْعُيُوبِ، وَ هُوَ زِمَامٌ يُقَادُ بِهِ إِلَى كُلِّ سُوء.
بخل، جامع تمام عيوب است و وسيله اى است كه انسان را به هر بدى اى مى كشاند.

✍️ در حکمت ۳۷۱، شر به عنوان محل اجتماع بدی ها معرفی شده است و در حکمت ۳۷۸ بخل.

این دو با هم در تعارض نیستند زیرا هر کدام محل اجتماع تعدادی از زذائل هستند.

🔰نکات مهم درس🔰

✅نکته اول:
حکمت ۳۷۱ بخش اندکی از “خطبه الوسیله” امیرالمومنین است که در ابتدای جلد ۸ کافی به طور کامل ذکر شده است.

جملات دیگری از این خطبه نیز قابل توجه است:

وَ بِئْسَتِ اَلْقِلاَدَةُ اَلذَّنْبُ لِلْمُؤْمِنِ
و چه بد گردنبندی‌ است گردنبند گناه برای‌ مؤمن.
 أَيُّهَا اَلنَّاسُ إِنَّهُ لاَ كَنْزَ أَنْفَعُ مِنَ اَلْعِلْمِ
ای‌ مردم!همانا گنجی‌ سودمندتر از دانش
 وَ لاَ عِزَّ أَرْفَعُ مِنَ اَلْحِلْمِ  
و عزّتی‌ بالاتر از بردباری
وَ لاَ حَسَبَ أَبْلَغُ مِنَ اَلْأَدَبِ
و اعتباری بالاتر از ادب
وَ لاَ نَصَبَ أَوْضَعُ مِنَ اَلْغَضَبِ
و هیچ  نسبی‌ پست‌تر از خشم
وَ لاَ جَمَالَ أَزْيَنُ مِنَ اَلْعَقْلِ
و هیچ جمالی‌ زیباتر از خرد نيست.
وَ لاَ سَوْأَةَ أَسْوَأُ مِنَ اَلْكَذِبِ
هيچ زشتی‌ بدتر از دروغ نيست.
وَ لاَ حَافِظَ أَحْفَظُ مِنَ اَلصَّمْتِ
و هيچ نگاهبانی‌ نگاهدارنده‌تر از خاموشی‌نیست.
وَ لاَ غَائِبَ أَقْرَبُ مِنَ اَلْمَوْتِ
و هيچ غائبی‌ نزديك‌تر از مرگ نيست.
 

 ✅نکته دوم:
اسلام علوی پر از زیبایی است.

آنچه حضرت در این حکمت بیان فرمود، همه از زیبایی های اسلام است. پر از جمال و شرافت و عزت و حریت و کفاف و آرامش و…     دینی که ما میخواهیم به مردم معرفی کنیم و مردم را به آن دعوت کنیم باید چنین دینی باشد.

البته که فقط توصیف ما نباید اینگونه باشد بلکه عمل ما نیز باید مطابق “اسلام علوی” باشد.

 
✳️دور شدن جوانان از اسلام یعنی بد عمل کردن بزرگترها:

🔺پیامبر:
اوصیکُم بِالشُّبّانِ خَیرا ، فَإِنَّهُم أَرَقُّ أَفئِدَةً
به شما درباره جوانان به نیکى سفارش مى کنم چرا که آنان نازک‌دل‌ترند.
إنَّ اللّه بَعَثَنى بَشیرا وَنَذیرا فَحالَفَنِى الشُّبّانُ وَخالَفَنِی الشُّیوخُ
خداوند مرا امید‌ دهنده و بیم‌دهنده مبعوث کرد، جوانان با من هم‌پیمان شدند و پیرمردان به مخالفت با من برخاستند.

✍️ اگر امروز میبینیم برخی جوانان تمایل به دین ندارند و مساجد اغلب از پیرمردها پر شده است معلوم استما نتوانسته ایم اسلام علوی را در فکر و عمل به جامعه نشان دهیم.

اسلام واقعی زیبایی هایی دارد که دل نرم جوانان و دل زیبایی پسند جوانان را به خود جذب میکند.

اگر اسلام زیبا ارائه نشود پیرمردها که دیگر امکان گناه ندارند مسلمان میشوند ولی جوانها  گریزان از دین.