💠و قَالَ علیه السلام یأَتیِ عَلَی النّاسِ زَمَانٌ….
روزگاری بر مردم فرا می‌رسد که….

⏪امام علیه السلام در این گفتار پرمعنای خویش از زمانی خبر می‌دهد که اسلام و قرآن به فراموشی سپرده می‌شود و اهل آن زمان غرق گناه می‌گردند. حضرت برای آنکه آن زمان کاملا برای ما توضیح داده شود، صفات و ویژگی های آن را بیان میفرمایند.

_این حکمت در واقع جزء ملاحم وپیشگویی های حضرت به حساب می آید که در مورد زمان بعد از خود اینها را فرموده است و اتفاقا از جمله پیشگویی هایی است که در ادوار مختلف تاریخ به تحقق پیوسته است

حضرت فرمودند:
💠1⃣یأَتیِ عَلَی النّاسِ زَمَانٌ لَا یَبقَی فِیهِم مِنَ القُرآنِ إِلّا رَسمُهُ وَ مِنَ الإِسلَامِ إِلّا اسمُهُ
روزگاری بر مردم فرا می‌رسد که در میان آن‌ها از قرآن چیزی جز خطوطش و از اسلام جز نامش باقی نخواهد ماند.

✅رسم در این جا به معنی خطوط است.

✳️معنای کلام حضرت آن است که از اسلام فقط پوسته ای و از قرآن فقط رسم الخطی باقی است.قرآن در تیراژ های بالا چاپ میشود ولی به کتابخانه ها و مساجد و گوشه ی خانه ها میرود و استفاده ای از آن نمیشود.

قرآن محدود میشود به بالای سر مسافر و جهیزه‌ی عروس و مراسم ترحیم.

❇️اسلام این است:
🔺پیامبرصَلَّى‌ اللَّهُ‌ عَلَیْهِ‌ وَ‌ آلِهِ‌ وَ‌ سَلَّم فرمودند:
إنَّ اللّه َ خَلَقَ الإِسلامَ فَجَعَلَ لَهُ عَرصَةً وجَعَلَ لَهُ نورًا وجَعَلَ لَهُ حِصنًا وجَعَلَ لَهُ ناصِرًا
خداوند اسلام را آفريد و براى آن حیاطی و نورى و حصارى و ياورى قرار داد
فَأَمّا عَرصَتُهُ فَالقُرآنُ ، وأمّا نورُهُ فَالحِكمَةُ ، وأمّا حِصنُهُ فَالمَعروفُ ، وأمّا أنصارُهُ فَأَنَا وأهلُ بَيتي وشيعَتُنا
عرصه آن قرآن است و نورش، حكمت و حصارش، نيكى و ياورانش، من و اهل بيت من و شيعيان ما هستيم.
فَأَحِبّوا أهلَ بَيتي وشيعَتَهُم وأنصارَهُم
پس اهل بيت من و شيعيان و ياوران آنان را دوست بداريد.

✅ارکان اسلام را باید گرامی داشت:

🔺پیامبر صَلَّى‌ اللَّهُ‌ عَلَیْهِ‌ وَ‌ آلِهِ‌ وَ‌ سَلَّم میفرمایند:
الإِسلامُ عُريانٌ ، فَلِباسُهُ الحَياءُ
اسلام برهنه است وجامه آن حياست.
و زينَتُهُ الوَقارُ
زيورش، وقار است.
و مُروءَتُهُ العَمَلُ الصّالِحُ
مروتش، كردار نيك است.
و عِمادُهُ الوَرَعُ
ستونش، پارسايى.
ولِكُلِّ شَيءٍ أساسٌ ، وأساسُ الإِسلامِ حُبُّنا أهلَ البَيتِ
هر چيزى بنيادى دارد و بنياد اسلام، دوست داشتن ما اهل بيت است.

✍️مسجد بدون پایه و لباس و زینت و… که مسجد نیست.

اگر مسلمانی باشد ولی از حیا و وقار خبری نباشد، از جوانمردی و عمل صالح خبری نباشد، از ورع و تقوا خبری نباشد، از محبت اهل بت خبری نباشد؛ این اسلام نیست. فقط اسمی از اسلام است و رسمی از اسلام نیست.

✅خدا ریشه بعضی قاریان قرآن را بکند:

🔺پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم میفرمایند:
قُرّاءُ القرآنِ ثلاثةٌ :
قاريان قرآن سه گونه اند:
رجُلٌ قَرَأَ القرآنَ فاتَّخَذَهُ بِضاعَةً فاستَحرَمَهُ المُلوكَ و استَمالَ به الناسَ
گروه اول : كسى كه قرآن مى خواند و آن را وسيله اى براى تقرّب به شاهان و جلب توجه مردم قرار مى دهد،
و رَجُلٌ قَرَأَ القرآنَ فأقامَ حُروفَهُ و ضَيَّعَ حُدودَهُ
گروه دوم: و كسى كه قرآن مى خواند و الفاظ و كلماتش را بر پا مى دارد و معانيش را فرو مى گذارد،
كَثُرَ هؤلاءِ مِن قُرّاءِ القرآنِ لا كَثَّرَهُم اللّه تعالى
اين دو دسته از قاريان قرآن تعدادشان زياد است و خدا امثال آنها را زياد نكند!
و رجُلٌ قَرَأَ القرآنَ فَوَضَعَ دَواءَ القرآنِ على داءِ قلبِهِ
گروه سوم: و كسى كه قرآن مى خواند و دارو و مرهم قرآن را بر روى درد دل خويش مى نهد
فَأسهَرَ بهِ ليلَهُ و أظمَأَ بهِ نَهارَهُ
شبش را با آن به بيدارى مى گذراند و روزش را با آن به تشنگى سپرى مى كند _شبها به فکر درمان دردهای روحی اش باشد و روزها بداند دنبال چه کاری برود و تشنگی اش برای چه چیزی باشد_
و قامُوا في مَساجِدِهِم
قرآن را در مسجدهايشان به پا مى دارند…
فهؤلاءِ يَدفَعُ اللّه ُ بهِمُ البَلاءَ و يُزيلُ . مِن الأعداءِ و يُنزِلُ غيثَ السماءِ ، فو اللّه ِ لَهؤلاءِ مِن القُرّاءِ أعَزُّ مِن الكِبريتِ الأحمَرِ
اينانند كه خداوند به بركت وجودشان، بلا را مى گرداند و دشمنان را از ميان مى برد و باران آسمان را فرو مى فرستد؛ به خدا سوگند كه اين قاريان از كبريت احمر كمياب ترند.

💠2⃣و مَسَاجِدُهُمْ يَوْمَئِذٍ عَامِرَةٌ مِنَ الْبِنَاءِ، خَرَابٌ مِنَ الْهُدَى
مساجد آن‌ها در آن زمان از جهت بنا آباد و محکم ولی از جهت هدایت خراب و ویران است.

✅زمانی برسد که مردم تنها به ظواهر اسلام و مساجد قناعت می‌کنند و به مسائل مربوط به فرهنگ اسلامی که باید در آن جا پیاده شود و مسجد کانون آن باشد توجهی ندارند.
از آیت الله شوشتری نقل است که به مسجدی وارد شدند که از نظر بنا بسیار زیبا بود ولی نور معنویت در آن نبود و از این لحاظ بسیار تاریک بود، پیگیر شدند که علت چیست؛ مشخص شد زمین این مسجد غصبی است و به زور از کسی گرفته شده.

❇️حقیقت و کارکرد اصلی مسجد هدایت است، اگر توصیه به حضور زینت در مسجد شده است، اگر توصیه به ایجاد اجتماعات در مسجد شده است، اگر حضور در مسجد دارای ثواب و پاداش است همه برای این است مسجد کانون هدایت بشود.

✍️از ما پذیرفته نیست که مسجد را محل اجتماع و محل سرگرمی و محل تدریس و بازی کامپیوتری و … کنیم ولی اصل کار که هدایت است را از آن دور کنیم.
قرآن کریم در آیه ۳۱ سوره اعراف میفرماید:
يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ
زینت هایتان را به مسجد بیاورید.
✍️یکی از مصادیق زینت فرزندان هستند که زینت حیات دنیا به شمار میروند.
اما این به این معنی نیست که فرزندان را بدون در نظر گرفتن هدف هدایت و فقط برای سرگرمی و وقت گذرانی به مسجد بیاوریم.
اصل در مسجد داری هدایت است.

❌پرهیز از همنشینی با برخی مسجدی ها:

پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم میفرمایند:
يَأتي في آخِرِ الزَّمانِ اُناسٌ مِن اُمَّتي يَأتونَ المَساجِدَ يَقعُدونَ فيها حَلَقا ، ذِكرُهُمُ الدُّنيا وحُبُّ الدُّنيا
در آخر زمان ، مردمى از امّت من مى آيند كه به مساجد مى روند و گِرد هم مى نشينند و از دنيا و دوستىِ دنيا سخن مى گويند،
لا تُجالِسوهُم فَلَيسَ لِلّهِ بِهِم حاجَةٌ . با آنان ننشينيد؛ چرا كه خداوند را با اين افراد ، كارى نيست.

✍️نباید از محیط و امکانات مسجد سوء استفاده کرد و آن را به میدان شهر تبدیل کرد و در مورد موضوعات دنیوی صحبت کرد.

✅مسجد محل ذکر الهی باشد، نه سخن بیهوده گفتن:

🔺پیامبر صلوات الله علیه می‌فرمایند:
لِلْبَغْيِ فِي اَلْمَسْجِدِ يَأْكُلُ اَلْحَسَنَاتِ كَمَا تَأْكُلُ اَلْبَهِيمَةُ اَلْحَشِيشَ
سخن گفتن بيهوده در مسجد ميخورد حسنات را چنانچه ميخورد چهار پاى گياه را

❎مسجد را محل سکوت و فکر کنید، نه محل فریادهای دنیایی:

🔺پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرمایند:
إِذَا عَمِلَتْ أُمَّتِي خَمْسَ عَشْرَةَ خَصْلَةً حَلَّ بِهَا اَلْبَلاَءُ قِيلَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ وَ مَا هِيَ؟
امت من هر گاه پانزده خصلت را مرتكب شوند به بلا دچار ميشوند عرض شد يا رسول الله آن خصلت ها چيست؟
1⃣هنگامي كه درآمدها در دست عده مخصوصي باشد و اکثر مردم فقیر باشند

2⃣ وقتی امانت را غنيمت شمرند و دنبال دست گذاشتن روی آن باشند.

3⃣ و زكاه دادن را زيان بدانند و….

4⃣ انسان نسبت به دوستش نيكوكار باشد ولي نسبت به پدرش جفاكار.

5⃣ مسئولیت های حکومتی به دست پست ترين افراد اجتماع بیفتد.

6⃣و اِرْتَفَعَتِ اَلْأَصْوَاتُ فِي اَلْمَسَاجِدِ…
آوازهاي نامشروع در مسجدها بلند شود.

7⃣.ـ…..

در این هنگام باید منتظر بلای آسمانی باشید.

✍️مسجد نباید تریبون احزاب و گروه ها باشد بلکه باید محلی برای کار بصیرتی و پایگاه فرهنگی باشد نه اینکه مسجد جناحی شود و به گروه خاصی تعلق پیدا کند.

💠3⃣سکّانُهَا وَ عُمّارُهَا شَرّ أَهلِ الأَرضِ
ساکنان آن مساجد و آبادکنندگانش بدترین مردم روی زمین اند،
💠منهُم تَخرُجُ الفِتنَةُ وَ إِلَیهِم تأَویِ الخَطِیئَةُ
فتنه و فساد از آن‌ مردم و از آن مساجد بر می خیزد و خطاها به آن‌ها باز می‌گردد.

❇️میان ظاهر و باطن آن‌ها فرق بسیار است، ظاهر آن‌ها این است که اهل مسجد و عمران و آبادی آن هستند در حالی که جز فتنه گری و گناه، چیزی از آن‌ها برنمی خیزد، حتی از همان مساجد آباد برای فتنه گری و توطئه بر ضدّ مؤمنان راستین، و انحرافات خود بهره می‌جویند.

❎علت اینکه حضرت فرمود اینها بدترین مردم روی زمین اند آن است که آنها باظاهر دینداری، با ظاهر خدمت به اسلام، با ظاهر موجه دست به فتنه انگیزی و خطا و فساد میزنند، مسجد را که خانه ی خداست محل شعله ور کردن آتش فتنه ها و کینه ها و دشمنی ها کرده اند؛

فقط از بدترین افراد بر میآید که بهترین مکان را و بهترین لباس را برای بهترین کارها به خدمت بگیرند.

⛔️وقتی بنا باشد مسجد و اهل مسجد فتنه انگیزی کنند؛ نباید به آن مساجد نزدیک شد:

✍️البته این سخنان نباید باعث شود که به مساجد و هیئت امنا و امام جماعت آنها سوءظن پیدا کنیم، بلکه قبل از هر چیز تلاش کنیم خودمان عامل به این نصایح باشیم و این ایرادات را نداشته باشیم و قبل از هر کس پیکان اتهام را به سمت خودمان بگیریم. ما باید هشیار باشیم ، وظیفه‌ی نهاد های امنیتی و حکومت است که اگر مسجدی را مخالف موازین اسلام دید تعطیل کند ، نه ما.

📚مرحوم صدوق در خصال میفرماید:
إِنَّ أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ ع نَهَى عَنِ اَلصَّلاَةِ فِي خَمْسَةِ مَسَاجِدَ بِالْكُوفَةِ
امير المومنين از نماز خواندن در پنج مسجد كه در كوفه است نهي فرمود.
مَسْجِدِ اَلْأَشْعَثِ بْنِ قَيْسٍ اَلْكِنْدِيِّ وَ مَسْجِدِ جَرِيرِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْبَجَلِيِّ وَ مَسْجِدِ سِمَاكِ بْنِ مَخْرَمَةَ وَ مَسْجِدِ شَبَثِ بْنِ رِبْعِيٍّ وَ مَسْجِدِ تَيْمٍ
مسجد اشعث بن قيس كندي و مسجد جرير بن عبد الله بجلي و مسجد سماك بن مخرمه و مسجد شبث بن ربعي و مسجد تيم
قَالَ وَ كَانَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ ع إِذَا نَظَرَ إِلَى مَسْجِدِهِمْ قَالَ هَذِهِ بُقْعَةُ تَيْمٍ
هر وقت امير المومنين نگاهش بآن مسجد مي افتاد ميفرمود: اين چهار ديوار تِيم است.
وَ مَعْنَاهُ أَنَّهُمْ قَعَدُوا عَنْهُ لاَ يُصَلُّونَ مَعَهُ عَدَاوَةً لَهُ وَ بُغْضاً لَعَنَهُمُ اَللَّهُ
و غرض حضرت اين بود كه قبيله تيم از ياري آن حضرت دست كشيده بودند و از كينه اي كه از حضرت داشتند در مسجد حضرت شرکت نمیکردند و برای خودشان مسجد ساخته بودند.

✍️در زمان حضرت مردم سراغ این مساجد نرفتند و تبدیل به ویرانه شدند ولی بعد از کربلا و شهادت امام حسین در روایت داریم که امام باقر فرمود:
جدِّدَت أربَعَةُ مَساجِدَ بِالكوفَةِ فَرَحا لِقَتلِ الحُسَينِ عليه السلام : مَسجِدُ الأَشعَثِ ، ومَسجِدُ جَريرٍ ، ومَسجِدُ سِماكٍ ، ومَسجِدُ شَبَثِ بنِ رِبعيٍّ
چهار مسجد در كوفه بشادباش كشتن حسين(ع)تجديد بنا شد مسجد الاشعث و مسجد جرير و مسجد سماك و مسجد شيث بن ربعي.

💠4⃣یرُدّونَ مَن شَذّ عَنهَا فِیهَا
فتنه انگیزانِ سُکنا گزیده در مسجد؛ آن کسی که از فتنه‌ها کناره گیری کند را به اجبار به آن بازمی گردانند.
💠و یَسُوقُونَ مَن تَأَخّرَ عَنهَا إِلَیهَا
و هر کسی که از فتنه ها عقب مانده باشد را به سوی آن سوق می‌دهند.

❇️صحبت فقط در این نیست که عده ای به هر دلیلی میخواهند مسجد را به انحراف بکشانند و آن را محب فتنه کنند.

صحبت آنجاست که آن‌ها اصرار دارند که هیچ مانعی بر سر راه اعمال زشت و کارهای خلافشان نباشد و اگر کسانی از آن‌ها کناره گیری کنند به اجبار آن‌ها را به جمع خود بازمی گردانند.

اگر کسانی اصلا در این وادی ها نباشند، آنها را نیز به دلایل و بهانه های مختلف به این مسیر ضلالت میکشانند.

✳️از جملات حضرت در این بخش پیداست که این افراد یک حالت “راهبری”، “پیش‌قراولی” و “هدایت” دارند.

خطر این افراد آن است که از سطوح عادی اجتماعی بالاتر رفته اند، خود تبدیل به افراد شاخصی شده اند و از جهت روانی یا مالی یا شخصیتی این قدرت را دارند که دیگران را امرو نهی کنند و آنها را مجبور به کاری کنند.

💠5⃣یقُولُ اللّهُ سُبحَانَهُ فَبیِ حَلَفتُ لَأَبعَثَنَّ عَلَی أُولَئِکَ فِتنَةً تَترُکُ الحَلِیمَ فِیهَا حَیرَانَ
خداوند سبحان می‌فرماید: به ذاتم سوگند خورده‌ام فتنه ای بر آنان می‌فرستم که عاقل بردبار از شدت این عذاب و برای نجات از آن حیران بماند.
💠و قَد فَعَلَ
سپس امام علیه السلام افزود: و هم اکنون این کار انجام شده.

✅کسانی که در مسیر مخالفت با خداوند بیفتند باید خود را آماده غضب و انتقام الهی کنند. انتقام سختی که برای هیچ کسی راه برون رفت از آن وجود ندارد.

❇️این فتنه ممکن است یک بلای آسمانی یا زلزله‌های ویرانگر زمینی یا بیماری‌های فراگیر و یا شمشیرهای دشمنان سلطه گر باشد که همگی در برابر آن حیران بمانند و حتی عاقلان بردبار راه برون رفتی از آن نیابند.
که در تاریخ هم پیش آمد : فتنه معاویه و یزید و حجاج ها کم بلا و فتنه ای نبود که بر سر مردم نازل شد.

✳️کسانی که به اسم خدا و دین گمراه کنند، دچار عذاب میشوند:

🔺امام باقر علیه‌السلام می‌فرمایند:
إِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى أَنْزَلَ كِتَاباً عَلَى نَبِيٍّ مِنَ اَلْأَنْبِيَاءِ، وَ فِيهِ: إِنَّهُ يَكُونَ خَلْقٌ مِنْ خَلْقِي يَلْحَسُونَ اَلدُّنْيَا بِالدِّينِ
خداوند در يكى از كتابهايى كه به پيامبرانش نازل كرده فرموده: در زمان آينده عده‌اى از مخلوقات من دنيا را به نام دين در آغوش مى‌گيرند.
يَلْبَسُونَ مُسُوكَ اَلضَّأْنِ عَلَى قُلُوبٍ كَقُلُوبِ اَلذِّئَابِ
و آنها در ظاهر دندان ميش نشان مى‌دهند در صورتى كه در باطن دلهايشان مانند دلهاى گرگان مى‌باشد يعنى از كشتن و زجر دادن انسانها ترسى ندارند،
أَعْمَالُهُمْ أَشَدُّ مَرَارَةً مِنَ اَلصَّبِرِ، وَ أَلْسِنَتُهُمْ أَحْلَى مِنَ اَلْعَسَلِ
اعمال آنها حتى از هر زهری تلخ‌تر است ولى زبانهايشان براى فريب دادن مردم از عسل هم شيرين‌تر است،
وَ أَعْمَالُهُمُ اَلْبَاطِنَةُ أَنْتَنُ مِنَ اَلْجِيَفِ
و نيتها و انديشه‌هاى باطنشان از بوى حسد مردار هم گنديده‌تر است عقايد و مقاصد شوم و كثيفى دارند،
أَ فَبِي يَغْتَرُّونَ أَمْ إِيَّايَ يُخَادِعُونَ؟
آيا اينها برای من اینگونه رفتار میكنند و يا اين كه به من خدعه مى‌كنند؟
فَبِعِزَّتِي حَلَفْتُ لَأَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ فِتْنَةً تَطَأُ فِي خِطَامِهَا
پس من به عزت خود سوگند خورده‌ام كه براى اين اشخاص فتنه ای برانگيزم كه دماغهاى آنها را به خاك بمالد و رسوا شوند …
أَنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِي بِأَعْدَائِي، ثُمَّ أُعَذِّبُهُمْ جَمِيعاً وَ لاَ أُبَالِي
آنها را به جان هم مى‌اندازم و از دشمنانم بوسيله دشمنان ديگرم انتقام مى‌گيرم بعد هم آنها را عذاب مى‌دهم و اين كار براى من هيچ مهم نيست.

✳️راه نجات، نیرنگ نزدن به خدا و به اسم خداست:

🔺امام باقر علیه‌السلام می‌فرمایند:
إنّ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله سُئلَ : فيما النجاةُ غَدا ؟
از پيامبر خدا سؤال شد كه فرداى قيامت نجات در چيست؟
فقالَ : إنّما النجاةُ في أن لا تُخادِعُوا اللّه َ فَيَخدَعَكُم
فرمود : راه نجات فقط اين است كه با خدا از در نيرنگ در نياييد، كه در اين صورت با شما از در خدعه در می آيد،
فإنَّه مَن يُخادِعِ اللّه َ يَخدَعْهُ و يَخلَعْ مِنهُ الإيمانَ
زيرا هر كه بخواهد خدا را گول زند، خداوند نيز با او خدعه كند و ايمانش را بگيرد،
و نَفسَهُ يَخدَعُ لو يَشعُرُ
او اگر فهم داشته باشد در حقيقت خود را گول زده است .
فقيلَ لَهُ : و كيفَ يُخادِعُ اللّه َ؟! قالَ : يَعمَلُ بِما أمَرَهُ اللّه ُ ، ثُمّ يُرِيدُ بهِ غَيرَهُ
عرض شد : چگونه با خداوند خدعه مى كند؟ فرمود : به فرمان خدا عمل كند ، امّا نيّتش غيرِ خدا باشد.

❌له شدن استخوان دین خواران _بر وزن زمین خواران_ در جهنم:

🔺امیرالمومنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند:
إِنَّ فِي جَهَنَّمَ رَحًى تَطْحَنُ أَ فَلاَ تَسْأَلُونِّي مَا طِحْنُهَا
در دوزخ آسياى در گردشی است. آیا از من نمی پرسيد چه آرد ميكند؟
فَقِيلَ لَهُ فَمَا طِحْنُهَا يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ
گفته شد چه خرد كند يا امير المؤمنين‌؟
قَالَ اَلْعُلَمَاءُ اَلْفَجَرَةُ وَ اَلْقُرَّاءُ اَلْفَسَقَةُ وَ اَلْجَبَابِرَةُ اَلظَّلَمَةُ وَ اَلْوُزَرَاءُ اَلْخَوَنَةُ وَ اَلْعُرَفَاءُ اَلْكَذَبَةُ
فرمود:عالمان نابكار،و قرآن‌خوانان بدكار،و حاکمان ستمكار،و وزيران خيانتكار،و عارفان دروغگو.

💠6⃣و نَحنُ نَستَقِیلُ اللّهَ عَثرَةَ الغَفلَةِ
و ما از خداوند خواستاریم که از لغزش‌ها و غفلت‌های ما درگذرد.

❇️تنها راه در امان ماندن از این فتنه ها و گرفتاری ها ، التماس کردن و دعا کردن و از خدا خواستن است.

زیرا هر کسی فکر میکند مسجد بهترین و مطمئن ترین جایی است که میتواند به آن پناه ببرد و خود را برای هدایت آماده کند، چه میداند که شاید در برخی مساجد گرگ هایی در لباس انسان منتظر باشند برای به انحراف کشیدن آنان.

🔰نکات مهم🔰

💠یأَتیِ عَلَی النّاسِ زَمَانٌ لَا یَبقَی فِیهِم مِنَ القُرآنِ إِلّا رَسمُهُ وَ مِنَ الإِسلَامِ إِلّا اسمُهُ

✅نکته اول:
این زمان، چه زمانی است؟!

👈الف)
طبق نقل های متعددی از جمله ثواب الاعمال شیخ صدوق، اصل این روایت از رسول الله بوده است که امیرالمومنین نیز عینا همان روایت نبوی را از لسان خودشان برای مردم ذکر کرده اند.

پس در واقع اولین مصداق حکمت، خود زمان رسول الله است.

مهمترین مصداق آن را نیز میتوان مسجد ضرار دانست.

👈ب)
دومیم مصداق حکمت زمان امیرالمومنین است. دورانی که بعد از ۲۵ سال انحرافات عمیق دستگاه خللفت واقع شده بود و مردم به این نوع کج روی ها عادت داده شده بودند.

✍️اثبات وجود این نوع انحرافات در زمان پیامبر و امیرالمومنین از طریق جمله‌ی “وَ قَدْ فَعَلَ” ممکن است. زیرا حضرت تاکید میکند و آنچه نباید میشد، شد.

👈ج)
آیا روزگار ما نیز مصداق این حکمت هست؟!

هم قرائن لفظیه هم قرائن خارجیه وجود دارد، که دوران ما نیز، مصداق این حکمت است.

1⃣ در چند جای این حکمت از افعال مضارع استفاده شده مانند: يَأْتِي عَلَى النَّاسِ…
که اینها نشان میدهند این اتفاقات در آینده رخ خواهد داد.

و اتفاقا جمله ی “وَ قَدْ فَعَلَ” نیز میتواند این معنا را تایید کند زیرا در زبان عربی برای آینده‌ی متحقق الوقوع، از فعل ماضی استفاده میکنند.

2⃣هیچ جای کتمان نیست که در عصر حاضر، در ممالک اسلامی مساجد تبدیل به آثار باستانی شده اند و محل رفت و آمد توریست ها گشته اند، ولی کارکرد و کارایی اصلی مسجد از بین رفته است.

از دل مسجد و اسلام، داعش و النصره بیرون می آید.

مهمترین مساجد اسلام که مسجد الحرام و مسجد النبی هستند در تصرف وهابیت اند و از آنجا فتنه ها بر علیه اسلام و شریعت به پا میخیزد و….

⏪به طور کلی میتوان گفت، فرمایش حضرت فتنه ای دائمی است که در هر برهه ای از تاریخ کم‌ و زیاد وجود داشته و برای اهل آن زمان محسوس بوده. این مطلب را از شروح نهج البلاغه نیز میتوان برداشت کرد زیرا افراد مختلف در قرن های مختلف بر نهج البلاغه شرح نوشته اند و بسیاری از آنان به وجود داشتن این انحرافات در زمان خودشان اشاره کرده اند.

✅نکته دوم:
نکته ای در مورد داستان مسجد ضرار:

🔺قرآن کریم در آیه ۱۰۷ سوره توبه در مورد مسجد ضرار میفرماید:
وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ
و آن‌هایی که مسجدی اختیار کردند که مایه زیان و کفر و پراکندگی میان مؤمنان است…

📚 مرحوم مجلسی در بحار میفرماید:

در سال نهم هجری قمری، هنگامی که پیامبر اسلام قصد سفر به سوی تبوک را داشت، گروهی از منافقان در خارج از مدینه مسجدی ساختند که به «مسجد ضرار» معروف شد. آنان ادعا کردند که این مسجد برای نماز و اجتماعات دینی ساخته شده است، اما در واقع قصد داشتند از آن به عنوان محلی برای توطئه و ایجاد اختلاف استفاده کنند. آنان به نزد پیامبر آمدند و از ایشان خواستند تا در این مسجد نماز بخوانند تا آنان نیز تبرک جویند. پیامبر که از نیت پلید آنان آگاه نبود، ابتدا قصد کرد به سوی این مسجد حرکت کند.

اِئْتُونِي بِحِمَارِي فَأُتِيَ بِالْيَعْفُورِ فَرَكِبَهُ يُرِيدُ نَحْوَ مَسْجِدِهِمْ
پیامبر ابتدا از یاران خود خواستند تا الاغش را بیاورند. هنگامی که ایشان سوار بر الاغ شدند و قصد حرکت به سوی مسجد ضرار را داشتند، الاغ از حرکت امتناع کرد.
فَكُلَّمَا بَعَثَهُ هُوَ وَ أَصْحَابُهُ لَمْ يَنْبَعِثْ وَ لَمْ يَمْشِ فَإِذَا صُرِفَ رَأْسُهُ إِلَى غَيْرِهِ سَارَ أَحْسَنَ سَيْرٍ وَ أَطْيَبَهُ
هرچه پیامبر و همراهانش تلاش کردند، الاغ به سوی مسجد حرکت نکرد، اما هنگامی که جهت حرکت را تغییر دادند، الاغ به راحتی به راه افتاد.
قَالُوا لَعَلَّ هَذَا اَلْحِمَارَ قَدْ رَأَى فِي هَذَا اَلطَّرِيقِ شَيْئاً كَرِهَهُ فَلِذَلِكَ لاَ يَنْبَعِثُ نَحْوَهُ
یاران پیامبر گمان کردند که ممکن است الاغ چیزی در این مسیر دیده باشد که باعث امتناعش شده است.
فَقَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ اِيتُونِي بِفَرَسٍ فَرَكِبَهُ فَكُلَّمَا بَعَثَهُ نَحْوَ مَسْجِدِهِمْ لَمْ يَنْبَعِثْ …
سپس پیامبر از آنان خواستند تا اسبی بیاورند. ایشان سوار بر اسب شدند، اما اسب نیز از حرکت به سوی مسجد ضرار خودداری کرد.
وَ إِذَا هَمُّوا بِغَيْرِهِ مِنَ اَلْمَوَاضِعِ خَفَّتْ حَرَكَاتُهُمْ وَ حَنَّتْ أَبْدَانُهُمْ وَ نَشِطَتْ قُلُوبُهُمْ
پیامبر اراده کردند به صورت پیاده به سمت مسجد ضرار حرکت کنند ولی حالت ضعف و ناتوانی از حرکت در همگان ایجاد شد.
فَقَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ إِنَّ هَذَا أَمْرٌ قَدْ كَرِهَهُ اَللَّهُ فَلَيْسَ يُرِيدُهُ اَلْآنَ
پیامبر پس از مشاهده این اتفاق، دریافتند که این امر خواست خداوند نیست و حرکت به سوی این مسجد مورد رضایت الهی قرار ندارد.

✍️ما هم باید با تمام توان از این مساجد دوری کنیم.

غفر الله لی و لکم الحمدللّه رب العالمین